Futbolda naklen yayın ihalesindeki belirsizlik sürüyor. Son yıllarda zaten sürekli tartışmaların odağı. Yayıncı kuruluş sürekli bahane ile fiyat revizyonu yaptı.
Kulüpler sürekli zarar etti.
22 yıl önce dekoderin, şifrenin olmadığı dönemlerde mali denge bu kadar kötü değildi. Örneğin kulüplerin 400 lira geliri varsa 250 lira gideri vardı. Şimdi 4 milyar geliri var ama 20 milyar gideri var. Yani kulüplerin bunu artık taşıması mümkün değil.
Şifre nedeniyle izleyici ve ilgi azalıyor.
Yeni bir düzene ihtiyaç var, yeni bir şey söylemek yapmak lazım TRT’nin 50 yıllık terübesi 14 kanalı yetişmiş personeli var. Her ne kadar siyasi ve kültürel yayınları objektif olmasa da spor ile ilgili sorumluluk verilebilir. Futbolda naklen yayının TRT eliyle ücretsiz olarak tüm vatandaşların erişimine açılmasını teklif ediyorum.
TRT’nin 500 milyon reklam geliri var. Bu şekilde iki-üç katına çıkabilir. Hem diğer kanallara diğer platformlara yapacağı paylaşım ile hem reklam geliri ile oluşacak havuz, bu yayıncı kuruluştan gelenden çok daha fazla olacak kulüpler de nefes alacaktır. Zaten Katar merkezli yayıncı kuruluş her fırsatta revizyon yapmış. Önce dolar bazında indirim almış sonra da 300 milyon TL aradaki açığı yine Spor Toto tarafından finanse edilmişti. TFF başkanı ağzıyla söyledi. Devletin yani milletin parasını aktarıyorsan neden millet parasız izlemiyor. Madem kamu kaynağı aktaracaksınız, TRT’ye aktarmış olursunuz.
Bu şekilde şu anki durumdan çok daha iyi bir yerde oluruz. Ayrıca futbolun izlenmesine erişim engeli kalkınca ilgi de reklam geliri de artar.
SPOR KULÜPLERİ VE SPOR FEDERASYONLARI KANUNU gündemde.
CHP Genel Merkezi Spor Kurulu’nda son derece yetkin spor hukukçusu arkadaşlarımızdan, spor yönetiminde deneyim sahibi spor insanlarından oluşan geniş bir kurulumuz uzun zamandır hem kendi önermeleri üzerinde, hem de AKP tarafından getirilen bu teklif üzerinde çalışıyor. Bu çalışmaların önemli bir bölümüne TBMM Milli Eğitim Kültür Gençlik ve Spor komisyonu üyesi olarak ben de katıldım.
Getirilen teklifte tespit ettiğimiz sadece redaksiyon ve kanun tekniği açısından bile hataları görünce, ve bizim yaptığımız titiz çalışmayı görünce, asıl üstünde çalışılması gereken teklifin bizimki olduğunu sadece teknik açıdan bile açıkça farkedilir.
Ben bu bağlamda bu çalışmaya destek ve katkı veren tüm kurul üyelerine ve fikir ve görüş beyan eden tüm spor kulüpleri ve spor insanlarına çok teşekkür ediyorum.
AKP’nin teklifi üzerindeki içerik açısından değerlendirmelere gelince
Öncelikle şunu söyleyim, AKP teklifi henüz resme ulaşmamış olmakla birlikte elde ettiğimiz metin üzerinden yapılan bir değerlendirme olacaktır.
Spor kulüplerinin mali ve idari açıdan bir disipline ihtiyacı var mıdır? Evet.
Denk bütçe olması, kulüp yönetimlerinin finansal kararları kendi yönetimlerinde sonra gelecek yönetimleri sıkıntıya sokmayacak şekilde sınırlandırılması bizim de beklentimizdir.
Getirilen teklifte tüm dernek vasfında ya da spor kulübü hepsi şirkete çevriliyor.
Borç-İflas-Kayyum süreci işleyecek.
Spor kulüpleri şirket olarak Türk Ticaret hukuku ve Ticaret bakanlığına
Spor kulübü olarak Spor bakanlığına
Dernek olarak da Dernekler yasası ve İçişleri Bakanlığına
hatta Sermaye Piyasası Kuruluna bağlı karmaşa.
Kulüplerde ya da federasyonlarda denetleme yapılacak. Aynı anda 4 farklı kurumdan elemanlar dolaşıyor.
Bu denetimi kimlerin yapacağı karmaşası var.
7 Kocalı Hürmüz değilse de 4 tane var.
Spor Bakanlığına aşırı yetkiler verilmiş. Bu haliyle federasyon seçimlerinin hatta kulüplerde yapılacak yönetim seçimlerinin bir anlamı kalmıyor.
Spor kulüplerinin kurulmasından, tescilin iptaline, spor kulübü yöneticilerinin ve yönetimlerinin düşürülmesi, spor federasyonlarının genel kurullarının iptaline, federasyonların disiplin ve spor tahkim kurullarının, federasyon genel sekreterinin ve il temsilcilerinin atamalarına kadar.
Bakanlığının bu son derece geniş yetkisi, spor federasyonlarının bağımsızlığına ve özerkliğine de aykırıdır. Bu durum sporda özerkliği esas alan uluslararası spor yönetimleri ile ( IOC, FİFA, UEFA vb) de çelişecektir.
Mesela AIHM tahkim kurulu (TFF) yapısı ile ilgili kararı var. Bununla çelişemezsiniz.
FİFA statüsü 19.maddede usullere aykırı federasyonların FİFA tarafından tanınmayacağı belirtilmiştir. Üyeliğin askıya alınması hatta üyelikten çıkarma da söz konusudur. Nijerya ve İrlanda örnekleri ortadadır.
Sporun ve spor hukukunun kamu düzeninden ve hukukundan farklılaşması ve özgürleşmesi için dünyada ve bizde birçok adımlar atılmışken, bu düzenleme başa dönüş spora yeniden “kamu otoritesi” amaçlamaktadır.
Spor Kulüpleri ile yeterli istişare yapılmamıştır. Kendileri yapmadığı gibi kulüplerin bizimle, bizim de kulüpler ile temaslarımızdan bu bakan hazımsızlık yaşamıştır. Çünkü Bir oldu bitti planlanmaktadır. Bizim yaptığımız istişarelerde tüm kulüplerin ortaklaştığı konu spor bakanlığı üzerindeki aşırı yetki konusudur.
Ama uyarıyorum. Karşınıza aldığınız sadece 5-10 kulüp değildir. Milyonlardır.
Bu teklif bu haliyle, spordaki 20 Temmuz darbesi hazırlığıdır.
Nedir bu açayım. 15 Temmuz hain darbe girişimi karşısında toplumda ortak bir karşı duruşu, birliktelik havasını 20 Temmuzda kendine yontum, devleti kendine bağlayan anlayış.
Bu işin içinde spordaki bürokratik oligarşi var.
Bahis, yasa dışı bahis dahil polimorfik anarşi var.
Bu spor bakanı özelinde söylüyorum. Mitomanik monarşi var.
sürekli topluma yalan konuşuyor.. Bunun örneklerini defalarca bu kürsüden açıkladım. Ve dahi Saraya yalan konuşuyor. Bürokratik oligarşi ile işbirliği yaparak Saray’ı da ikna etmiştir.
Bu bir saraydan kız kaçırma operasyonudur.
Bu spor bakanının geçmiş yönetimleri benzer örnekler vardır. Spor bakanı ama hala Spor-Toto yönetim Kurulu başkanı . Bir elinde iki karpuz. Bu saplantı olmuş.
Erdoğan yine 1 yıl önce olduğu gibi bu sürece müdahele etmelidir. Erdoğan’ın siyasi kişiliği ile değil, ama eski sporcu ve bir sporsever kimliği ile 1 yıl önceki gibi müdahele etmesini beklerdik. Yine de aklı selim için geç kalınmış değildir.
Üst Kuruluş şeklinde tanımlanan yapı Paralel bir yapıdır. Sporun yarışma ruhuna aykırıdır. Şike ve teşvik için yasal zemin oluşturmaya adaydır.
Stadyumlar kafeler hatta evler kavga ve kargaşa ortamına sürüklenmeye adaydır.
Mevcut halinde siyaset sporun üstünde ve hatta içindedir.
Bu yasa ile birlikte siyaset sporu esir alacaktır.
Sporun finansal yönetimi topyekün krize adaydır.
Bir örnek.. Orduspor Avrupa sahalarından, futbolcusu yok, yönetimi yok. Sadece hukuki varlığı ve hatıraları ile yaşıyor.
Karabük amatöre düştü, Mersin idman yurdu, Eskişehirspor durumu ortada.
AKP’nin desteklediği takımlar alt liglerden hızlıca üst liglere yükseliyor.
İşbirliği yapmayan kulüpler en alt liglere yuvarlanıyor.
Devlete tek adamlığı hakim kıldınız. Gelinen yer ortadadır
Şimdi de sporda tek adamlığı getirirseniz, insanların bugünlerde tek rahatladığı, stres attığı, aynı zamanda beden ve ruh sağlığı için elzem bir alanı daha tarumar edeceksiniz.
Aklınızı başınıza alın Hala daha vakit geç değildir. Geçmişte çok uyardık dinlemediniz.
Ama uyarıyorum. Karşınıza aldığınız sadece 5-10 kulüp değildir. Milyonlardır.
Teklifteki olası mayınlardan temizlenmiş, herkesin ortaklaştığı bir metin oluşturup oybirliği ile çıkarabiliriz.
Kulüpler sürekli zarar etti.
22 yıl önce dekoderin, şifrenin olmadığı dönemlerde mali denge bu kadar kötü değildi. Örneğin kulüplerin 400 lira geliri varsa 250 lira gideri vardı. Şimdi 4 milyar geliri var ama 20 milyar gideri var. Yani kulüplerin bunu artık taşıması mümkün değil.
Şifre nedeniyle izleyici ve ilgi azalıyor.
Yeni bir düzene ihtiyaç var, yeni bir şey söylemek yapmak lazım TRT’nin 50 yıllık terübesi 14 kanalı yetişmiş personeli var. Her ne kadar siyasi ve kültürel yayınları objektif olmasa da spor ile ilgili sorumluluk verilebilir. Futbolda naklen yayının TRT eliyle ücretsiz olarak tüm vatandaşların erişimine açılmasını teklif ediyorum.
TRT’nin 500 milyon reklam geliri var. Bu şekilde iki-üç katına çıkabilir. Hem diğer kanallara diğer platformlara yapacağı paylaşım ile hem reklam geliri ile oluşacak havuz, bu yayıncı kuruluştan gelenden çok daha fazla olacak kulüpler de nefes alacaktır. Zaten Katar merkezli yayıncı kuruluş her fırsatta revizyon yapmış. Önce dolar bazında indirim almış sonra da 300 milyon TL aradaki açığı yine Spor Toto tarafından finanse edilmişti. TFF başkanı ağzıyla söyledi. Devletin yani milletin parasını aktarıyorsan neden millet parasız izlemiyor. Madem kamu kaynağı aktaracaksınız, TRT’ye aktarmış olursunuz.
Bu şekilde şu anki durumdan çok daha iyi bir yerde oluruz. Ayrıca futbolun izlenmesine erişim engeli kalkınca ilgi de reklam geliri de artar.
SPOR KULÜPLERİ VE SPOR FEDERASYONLARI KANUNU gündemde.
CHP Genel Merkezi Spor Kurulu’nda son derece yetkin spor hukukçusu arkadaşlarımızdan, spor yönetiminde deneyim sahibi spor insanlarından oluşan geniş bir kurulumuz uzun zamandır hem kendi önermeleri üzerinde, hem de AKP tarafından getirilen bu teklif üzerinde çalışıyor. Bu çalışmaların önemli bir bölümüne TBMM Milli Eğitim Kültür Gençlik ve Spor komisyonu üyesi olarak ben de katıldım.
Getirilen teklifte tespit ettiğimiz sadece redaksiyon ve kanun tekniği açısından bile hataları görünce, ve bizim yaptığımız titiz çalışmayı görünce, asıl üstünde çalışılması gereken teklifin bizimki olduğunu sadece teknik açıdan bile açıkça farkedilir.
Ben bu bağlamda bu çalışmaya destek ve katkı veren tüm kurul üyelerine ve fikir ve görüş beyan eden tüm spor kulüpleri ve spor insanlarına çok teşekkür ediyorum.
AKP’nin teklifi üzerindeki içerik açısından değerlendirmelere gelince
Öncelikle şunu söyleyim, AKP teklifi henüz resme ulaşmamış olmakla birlikte elde ettiğimiz metin üzerinden yapılan bir değerlendirme olacaktır.
Spor kulüplerinin mali ve idari açıdan bir disipline ihtiyacı var mıdır? Evet.
Denk bütçe olması, kulüp yönetimlerinin finansal kararları kendi yönetimlerinde sonra gelecek yönetimleri sıkıntıya sokmayacak şekilde sınırlandırılması bizim de beklentimizdir.
Getirilen teklifte tüm dernek vasfında ya da spor kulübü hepsi şirkete çevriliyor.
Borç-İflas-Kayyum süreci işleyecek.
Spor kulüpleri şirket olarak Türk Ticaret hukuku ve Ticaret bakanlığına
Spor kulübü olarak Spor bakanlığına
Dernek olarak da Dernekler yasası ve İçişleri Bakanlığına
hatta Sermaye Piyasası Kuruluna bağlı karmaşa.
Kulüplerde ya da federasyonlarda denetleme yapılacak. Aynı anda 4 farklı kurumdan elemanlar dolaşıyor.
Bu denetimi kimlerin yapacağı karmaşası var.
7 Kocalı Hürmüz değilse de 4 tane var.
Spor Bakanlığına aşırı yetkiler verilmiş. Bu haliyle federasyon seçimlerinin hatta kulüplerde yapılacak yönetim seçimlerinin bir anlamı kalmıyor.
Spor kulüplerinin kurulmasından, tescilin iptaline, spor kulübü yöneticilerinin ve yönetimlerinin düşürülmesi, spor federasyonlarının genel kurullarının iptaline, federasyonların disiplin ve spor tahkim kurullarının, federasyon genel sekreterinin ve il temsilcilerinin atamalarına kadar.
Bakanlığının bu son derece geniş yetkisi, spor federasyonlarının bağımsızlığına ve özerkliğine de aykırıdır. Bu durum sporda özerkliği esas alan uluslararası spor yönetimleri ile ( IOC, FİFA, UEFA vb) de çelişecektir.
Mesela AIHM tahkim kurulu (TFF) yapısı ile ilgili kararı var. Bununla çelişemezsiniz.
FİFA statüsü 19.maddede usullere aykırı federasyonların FİFA tarafından tanınmayacağı belirtilmiştir. Üyeliğin askıya alınması hatta üyelikten çıkarma da söz konusudur. Nijerya ve İrlanda örnekleri ortadadır.
Sporun ve spor hukukunun kamu düzeninden ve hukukundan farklılaşması ve özgürleşmesi için dünyada ve bizde birçok adımlar atılmışken, bu düzenleme başa dönüş spora yeniden “kamu otoritesi” amaçlamaktadır.
Spor Kulüpleri ile yeterli istişare yapılmamıştır. Kendileri yapmadığı gibi kulüplerin bizimle, bizim de kulüpler ile temaslarımızdan bu bakan hazımsızlık yaşamıştır. Çünkü Bir oldu bitti planlanmaktadır. Bizim yaptığımız istişarelerde tüm kulüplerin ortaklaştığı konu spor bakanlığı üzerindeki aşırı yetki konusudur.
Ama uyarıyorum. Karşınıza aldığınız sadece 5-10 kulüp değildir. Milyonlardır.
Bu teklif bu haliyle, spordaki 20 Temmuz darbesi hazırlığıdır.
Nedir bu açayım. 15 Temmuz hain darbe girişimi karşısında toplumda ortak bir karşı duruşu, birliktelik havasını 20 Temmuzda kendine yontum, devleti kendine bağlayan anlayış.
Bu işin içinde spordaki bürokratik oligarşi var.
Bahis, yasa dışı bahis dahil polimorfik anarşi var.
Bu spor bakanı özelinde söylüyorum. Mitomanik monarşi var.
sürekli topluma yalan konuşuyor.. Bunun örneklerini defalarca bu kürsüden açıkladım. Ve dahi Saraya yalan konuşuyor. Bürokratik oligarşi ile işbirliği yaparak Saray’ı da ikna etmiştir.
Bu bir saraydan kız kaçırma operasyonudur.
Bu spor bakanının geçmiş yönetimleri benzer örnekler vardır. Spor bakanı ama hala Spor-Toto yönetim Kurulu başkanı . Bir elinde iki karpuz. Bu saplantı olmuş.
Erdoğan yine 1 yıl önce olduğu gibi bu sürece müdahele etmelidir. Erdoğan’ın siyasi kişiliği ile değil, ama eski sporcu ve bir sporsever kimliği ile 1 yıl önceki gibi müdahele etmesini beklerdik. Yine de aklı selim için geç kalınmış değildir.
Üst Kuruluş şeklinde tanımlanan yapı Paralel bir yapıdır. Sporun yarışma ruhuna aykırıdır. Şike ve teşvik için yasal zemin oluşturmaya adaydır.
Stadyumlar kafeler hatta evler kavga ve kargaşa ortamına sürüklenmeye adaydır.
Mevcut halinde siyaset sporun üstünde ve hatta içindedir.
Bu yasa ile birlikte siyaset sporu esir alacaktır.
Sporun finansal yönetimi topyekün krize adaydır.
Bir örnek.. Orduspor Avrupa sahalarından, futbolcusu yok, yönetimi yok. Sadece hukuki varlığı ve hatıraları ile yaşıyor.
Karabük amatöre düştü, Mersin idman yurdu, Eskişehirspor durumu ortada.
AKP’nin desteklediği takımlar alt liglerden hızlıca üst liglere yükseliyor.
İşbirliği yapmayan kulüpler en alt liglere yuvarlanıyor.
Devlete tek adamlığı hakim kıldınız. Gelinen yer ortadadır
Şimdi de sporda tek adamlığı getirirseniz, insanların bugünlerde tek rahatladığı, stres attığı, aynı zamanda beden ve ruh sağlığı için elzem bir alanı daha tarumar edeceksiniz.
Aklınızı başınıza alın Hala daha vakit geç değildir. Geçmişte çok uyardık dinlemediniz.
Ama uyarıyorum. Karşınıza aldığınız sadece 5-10 kulüp değildir. Milyonlardır.
Teklifteki olası mayınlardan temizlenmiş, herkesin ortaklaştığı bir metin oluşturup oybirliği ile çıkarabiliriz.
